Nowy rok zaczął się bardzo źle dla tych, którzy mieszkają w zasobach spółdzielni mieszkaniowych. Drastycznie wzrosły m.in. opłaty za ogrzewanie. Dlatego też Związek Rewizyjny Spółdzielni Mieszkaniowych wystosował petycję do Komisji Europejskiej, w której domaga się zmiany ws. podatku VAT dotyczącego cen energii elektrycznej oraz cieplnej. Związek chce by dyrektywa wymusiła całkowite zwolnienie spółdzielni mieszkaniowych z tego podatku.
Czynsze, które przerażają mieszkańców spółdzielni, w niektórych przypadkach wzrosły nawet o kilkaset złotych. Wzrost cen energii i gazu spowodował, że spółdzielnie musiały obciążyć mieszkańców wyższymi opłatami, a to na skutek tego, że żadna spółdzielnia w Polsce nie ma wpływu na wzrost tych cen. Wprowadzone tarcze antykryzysowe okazały się nieskuteczne i nie zastopowały drastycznych podwyżek cen energii. Ministrowie próbowali tłumaczyć, że spółdzielnie mają wpływ na wysokość rachunków, choć ceny energii są zupełnie od nich niezależne. Gdyby było tak jak sugeruje rząd, to przedstawiciele spółdzielni nie złożyliby w Brukseli petycji, w której domagają się zmiany dyrektywy ws. podatku VAT dotyczącego cen energii elektrycznej oraz cieplnej. Postulują, aby spółdzielnie mieszkaniowe zostały całkowicie zwolnione z tego podatku. Petycja została już formalnie przekazania do przewodniczącej Komisji Europejskiej oraz m.in. komisarzy właściwych ds. energii, rynku wewnętrznego, kryzysu, a także finansów.
– Mimo, że próbuje się nam bezpodstawnie przypisać odpowiedzialność za to, co jest oczywistą nieprawdą i może zostać w mojej ocenie uznane za pomówienie – wyjaśnia prof. Jerzy Jankowski, prezes Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP, zrzeszającego ok. pół tysiąca spółdzielni mieszkaniowych w Polsce. Związek Rewizyjny domaga się zmian w dyrektywie 2006/112/WE poprzez zwolnienie z VAT cen energii cieplnej oraz energii elektrycznej wytwarzanej na potrzeby spółdzielni mieszkaniowych oraz ich członków. Liczy także na zaangażowanie rządu RP i wsparcie swoich działań. Ostatecznym celem petycji złożonej w KE jest obniżenie rachunków mieszkańców spółdzielni. Ma to być gwarantowane zabezpieczenie członków spółdzielni przed drastycznym wzrostem cen, bo kolejne tarcze rządowe takich obniżek nie przewidują, co może być jeszcze bardziej drastyczne dla domowych budżetów. Petycja Związku Rewizyjnego Spółdzielni Mieszkaniowych RP ma być rezultatem nieskutecznych działań rządu.
W ubiegłym roku rząd RP w ramach tarcz antyinflacyjnych wprowadził obniżony VAT na gaz, energię i ogrzewanie. Jednak z dniem 1 stycznia 2023 r. powróciły poprzednie stawki podatku VAT, czyli 23%, a to przełożyło się na wzrost rachunków za ogrzewanie. Rząd utrzymuje, że wyższy VAT jest wymogiem UE, ale okazuje się, że Komisja Europejska domagała się wyższej stawki, jednak niekoniecznie do maksymalnej wysokości. Minimalny próg w UE wynosi 5%, a nie 23% jak zadecydował rząd RP, który w ekspresowym tempie przygotował ustawę mającą zapobiec skokowym podwyżkom za ciepło. Jednak zanim nowe przepisy wejdą w ogóle w życie, mieszkańcy muszą ponosić wysokie koszty wynikające z podwyższenia cen energii oraz wyższej stawki podatku VAT.
Trybunał Sprawiedliwości Unii Europejskiej w orzeczeniu z dn. 8 września 2011 r. podkreślił, że spółdzielnie mieszkaniowe działają zgodnie z zasadami odróżniającymi ich od podmiotów gospodarczych – ich celem jest zaspokajanie potrzeb mieszkaniowych. Nie mogą również zarabiać na swoich mieszkańcach, a tym samym wszelkie koszty (w tym wzrostu cen i podatku VAT) muszą być rozliczone między spółdzielcami.
