W rocznicę rozstrzelania… Tu 79 lat temu zginęli partyzanci

Uroczystości rozpoczęły się Mszą Świętą w kościele pw. św. Maksymiliana Marii Kolbe w Pionkach. Bezpośrednio po mszy korowód mieszkańców w asyście pocztów sztandarowych przemaszerował przed pomnik Gloria Vitis przy ul. Zwoleńskiej, gdzie hołd poległym powstańcom oddali: mieszkańcy, ks. Wojciech Tyburcy, wiceburmistrz Kamila Kaczorowska, posłowie: Mirosław Maliszewski i Konrad Frysztak, radni miejscy i powiatowi oraz przedstawiciele szkół, instytucji miejskich oraz organizacji.

Ks. Wojciech Tyburcy rozpoczął uroczystości przed pomnikiem od odmówienia modlitwy za poległych. Następnie głos zabrała wiceburmistrz Kamila Kaczorowska, która przypomniała zgromadzonym, że nieopodal miejsca, w którym wszyscy zebrali się w niedzielne przedpołudnie, 79 lat temu hitlerowscy rozstrzelali na oczach mieszkańców 10 żołnierzy Polskiego Państwa Podziemnego, którzy ośmielili się przeciwstawić działaniom okupanta na pionkowskiej ziemi. Za swą odwagę, determinację, za walkę o wolność zostali ukarani najwyższą karą.

– Witam wszystkich zebranych na dzisiejszej uroczystości. Tu nieopodal, gdzie dziś stoi pomnik Gloria Vitis, 22 kwietnia 1944 roku odbyła się publiczna egzekucja partyzantów. Synów polskiej ziemi, którzy oddali życie za wolność Ojczyzny – mówiła wiceburmistrz. – To miejsce szczególne w sercach mieszkańców Pionek i okolic, bo upamiętnia miejsce kaźni. Spotykamy się dziś w 79. rocznicę mordu partyzantów, którego sprawcami byli hitlerowcy. Na miejsce egzekucji wybrali punkt, gdzie można było spotkać najwięcej ludzi, aby wszyscy mogli zobaczyć, co czeka tych, którzy zechcą zawalczyć z okupantem. Dzisiaj, kiedy modlimy się i myślimy o lokalnych partyzantach, to nie chcemy wynosić ich na ołtarze jak świętych. Nasza wspólna modlitwa i obecność w tym symbolicznym miejscu jest najlepszym dowodem, że uważamy ich za ludzi, którzy zawsze będą w naszej pamięci. Uczymy tej pamięci kolejne pokolenia, tak jak kiedyś uczono nas. Ale musimy pamiętać również o tym, że nie byli to ludzie, którzy chcieli żyć w rzeczywistości opanowanej przez fałsz i podstęp. Podjęli walkę, która wymagała od nich ogromnego poświęcenia, gdyż decydowała o nich przyszłości, młodości, rodzinach, i całym życiu. Ważny i zawsze niezwykle aktualny jest tok myślenia przekazany przez tych ludzi. Po pierwsze odrzucenie fatalizmu, gdy Polska została zaatakowana, a nasze miasto stało się ważnym miejscem dla hitlerowskiej armii. Ludność była uciskana i deptana pod jarzmem okupantów Polski, ale postanowiła stawić opór. Jest to przesłanie, które do dziś przypomina nam, że mimo przeciwności losu musimy się nieustannie mobilizować i z podniesioną głową walczyć o wspólne dobro. Po drugie, zwycięstwo jest możliwe tylko dzięki woli i naszej determinacji. Naród nie poddaje się i pozostaje niepokonany. Płomień oporu naszych bohaterów nie może nigdy zgasnąć, bo nawet wówczas, kiedy wszystko wydaje się stracone, zawsze pozostaje promyk honoru i nadziei. Stoimy w miejscu ważnym dla lokalnej społeczności. Słowo „bohater” nigdy nie traci swojej mocy i siły sprawczej. Dziś mówimy o bohaterach w Ukrainie, o największym poświęceniu, poświęceniu życia dla swojej Ojczyzny. Narody i państwa potrzebują bohaterów, ludzi niezłomnych, gotowych na najwyższe poświęcenie. Bez nich nie ma wolności. Nasza pamięć i szacunek dla przodków są fundamentem naszej wspólnoty. Dziękuję wszystkim, którzy przybyli tutaj, by wspólnie celebrować ważną datę w historii naszego miasta i zechcieli poświęcić czas, by upamiętnić okrutną śmierć partyzantów w miejscu tragedii. Cześć i chwała bohaterom!

W imieniu zarządu Światowego Związku Żołnierzy Armii Krajowej koło Pionki głos zabrała Bożena Teperska, która podziękowała włodarzom miasta, ks. proboszczowi parafii pw. św. Maksymiliana za zorganizowanie uroczystości poświęconej oddaniu hołdu rozstrzelanym żołnierzom Armii Krajowej.

– Najbardziej cieszy się mnie obecność na tych corocznych uroczystościach obecność harcerzy ZHR. To właśnie ci młodzi ludzie swoimi postawami, uczestnicząc również w szkołach, w apelach patriotycznych i opiekując się tym pomnikiem, są przedstawicielami i wyrazicielami współczesnego patriotyzmu. Serdecznie dziękuję panu burmistrzowi Robertowi Kowalczykowi, pani wiceburmistrz Kamili Kaczorowskiej, księdzu Wojciechowi Tyburcemu za zorganizowanie tej uroczystości oraz dyrekcji i pracownikom domu kultury. Szanowni państwo, coroczny udział w tych uroczystościach, nasze oddawanie czci i składanie hołdu żołnierzom Armii Krajowej, to wielki, dla nas tu obecnych zaszczyt. Ci żołnierze mogli właśnie działać dzięki powstaniu Polskiego Państwa Podziemnego, dzięki służbie w Związku Walki Zbrojnej, przemianowanego na Armię Krajową. Oni realizowali hasło Bóg, Honor, Ojczyzna, Nauka, Praca, bo uczestniczyli w różnych tajnych kompletach doskonaląc się. I właśnie taki obowiązek służenia Ojczyźnie, uczenia się i społecznej pracy na rzecz naszego wspólnego dobra jest i stoi przed nami – jest to właśnie ten nasz współczesny patriotyzm.

Podziękowała także wszystkim przedstawicielom samorządów i parlamentarzystom, którzy przyjeżdżają każdego roku by uczestniczyć w uroczystościach upamiętniających żołnierzy Państwa Podziemnego.

– Jak co roku stajemy przed pomnikiem Gloria Vitis, by pochylić czoło przed bohaterskimi czynami mieszkańców Pionek i okolic, którzy przed 79 laty odważnie stawili czoła niemieckiemu okupantowi, kiedy swoimi bohaterskimi czynami chcieli odbić zakład prochu w Pionkach – mówił poseł Konrad Frysztak. – Trzeba pamiętać o tych bohaterskich czynach zawsze, z tego względu, że wolność i pokój nie została nam dana raz na zawsze. O tym przypominają chociażby wydarzenia za naszą wschodnią granicą, gdzie kolejny okupant najechał, tym razem na niepodległą Ukrainę. Trzeba o tym pamiętać, bo za każdym razem nasza siła, hart ducha i wola walki jest ważna, kiedy musimy stawić czoła przeciwnościom. Dziś oczywiście jesteśmy bezpieczniejsi niż przed osiemdziesięcioma laty dlatego, że jesteśmy silni naszymi sojuszami, Sojusz Północnoatlantycki, Unia Europejska, to dziś nasi twardzi partnerzy, którzy pozwalają nam funkcjonować, zwłaszcza w tych niebezpiecznych czasach. Pamiętajmy o wydarzeniach, które miały miejsce przed siedemdziesięcioma dziewięcioma latami, pochylmy po raz kolejny czoła i zobaczmy się tutaj, tak samo bezpiecznie jak dziś, za rok. Cześć i chwała bohaterom!

Poseł Mirosław Maliszewski podziękował mieszkańcom za to, że w takim dniu może być wśród nich, bo to honor i zaszczyt.

– Często mówimy o sobie, my, jako Polacy, że jesteśmy wielkim narodem. Po to, aby móc się tak nazywać, aby móc być tak traktowanym przez społeczność międzynarodową potrzebna jest silna pozycja, potrzebne są gesty, przede wszystkim jest potrzebny wielki dorobek, który ten naród stanowi. Ten dorobek buduje się w czasach pokoju, takich jak dzisiaj w Polsce czy w Unii Europejskiej, ale ten dorobek buduje się wielkimi czynami historycznymi, kiedy ta wolność jest zabierana. I tylko wielkie narody w sytuacjach, które zdają się być bez nadziei, potrafią stanąć na wysokości zadania, złapać za broń po to, aby tę wolność sobie wywalczyć. Nie inaczej było w całej naszej historii. Bo jaki inny naród, bo takie narody wówczas w Europie były w sytuacji, zdawałoby się beznadziejnej, kiedy nie ma czynnego wojska walczącego, kiedy nie ma struktur państwa, podejmują się w organizacjach podziemnych tworzenia administracji państwowej w postaci Państwa Podziemnego, potrafią podejmować wielkie czyny, jak Powstanie Warszawskie czy nawet tak jak tu, w Pionkach, potrafią czy to w Armii Krajowej, czy w innych organizacjach walczyć o to, by tą wolność i niepodległość odzyskać. I tylko ludzie mający takie cele potrafią budować wspólnotę narodową. Te wydarzenia II wojny światowej powinny być dla nas oczywiście przestrogą, że warto najpierw, zanim padnie pierwszy strzał, próbować na drodze dyplomatycznej zbudować sobie wolność, tożsamość, aby nie dochodziło także do konfliktów. Mówię to w odniesieniu do współczesnych wydarzeń, które są tuż obok nas, pomijając w ostatnich latach podejmowane mądre decyzje, które podejmował polski naród decydując, aby wyjść z sojuszy bloku wschodniego, aby złożyć akcesję do Paktu Północnoatlantyckiego, który jest dzisiaj najsilniejszą organizacją zapewniającą nam bezpieczeństwo, jak i tworzyć struktury gospodarcze w ramach wspólnoty europejskiej. Powinniśmy to szanować. Nigdy nie powinniśmy tego poddawać pod wątpliwość.

Poseł mówił również o tym, że nigdy nie powinniśmy szukać wrogów, powinniśmy tworzyć jedną spójną wielonarodową społeczność nastawioną na pokój. W czasie II wojny światowej możliwość tworzenia wspólnoty skutecznie udaremniali nam okupanci, a mimo to, ludność polska, podejmując często heroiczną walkę starała się odzyskać utraconą wolność, często płacąc za to najwyższą cenę. Dziś wszyscy starają się pamiętać o bohaterskich czynach żołnierzy, którzy walczyli o niepodległość naszego kraju.

Na zakończenie uroczystości złożono wiązanki przed pomnikiem Gloria Victis, by oddać pamięć tym, którzy polegli 79. lat temu w obronie Ojczyzny.